آسانسورهاي كششي:
آسانسور کششی از قدیمی ترین انواع آسانسورها است که به دلیل قابلیت ها و راندمان قابل توجهی که دارد به یکی از پراستفاده ترین نوع آسانسورها مبدل شده است.
مصرف انرژی در آسانسورهای کششی بدلیل فناوری به کار رفته در آن بسیار کمتر از گونه های مختلف آسانسورهاست. علاوه بر آن سرعت حرکت در آسانسور کششی نسبت به طول مسیر حرکت، انعطاف پذیری قابل ملاحظه ای از 63/0 تا 20 متر بر ثانیه دارد.
سیستم کششی به واسطه اصطکاک ایجاد شده بین سیم بکسل و فلکه کشش و تعادل بین کابین و قاب وزنه سبب حرکت و بالا و پایین رفتن آسانسور می شود. اين آسانسورها معمولاً بوسيله يك فلكه كشش و توسط يك موتور الكتريكي به حركت در ميآيند. يك ترمز الکترو مکانیکی كه بوسیله قطع و وصل جریان برق كنترل ميشود به اين ساختار اضافه ميگردد تا ايمني حركت آن را تأمين كند. اين ترمز زماني عمل ميكند كه تزریق جریان برق از منبع تغذیه آن قطع ميشود.
بطور کلی سيستم محركه اينگونه آسانسورها به دو نوع است:
- گيربكس دار Geared Machine
- بدون گيربكس Gearless Machine
در نوع گیربکس دار همانگونه که از نامش پیداست يك گيربكس بين موتور و فلكه كشش قرار دارد تا سرعت موتور را با سرعت فلكه كشش هماهنگ كند. براي اين كار معمولاً از موتورهاي جريان متناوب 4 يا 16 قطبي استفاده ميشود. هدف ديگر استفاده از گيربكس در اين سيستم كاهش گشتاور ميباشد. گيربكس توانايي تأمين گشتاور مورد نياز ايجاد شده توسط فلكه كشش را از موتوري با گشتاور پائين تر دارد و لذا سبب كاهش ابعاد موتور ميشود. در حقيقت اندازه موتور بيش از آنكه به توان خروجي آن بستگي داشته باشد به گشتاور خروجي وابسته است.
در موتور های گیربکس دار برای کاهش تکانهی شتاب، چرخ فلزی بزرگ و سنگینی به نام
فلایویل به موتور متصل میشود و تا حدی حرکت را نرمتر میکند
.
موتور گیرلس (بدون گیربکس) آسانسور
این موتورها، گیربکس ندارند و تغییرِ دور در ساختار داخلی موتور انجام میشود. ساختار این موتورها از نوع سنکرون آهنربایی دائم است. در این موتورها میله متصل به روتور بطور مستقیم به فلکه کشش متصل است. حرکت فلکه نیز حرکت چپگرد یا راست گرد سیم بکسل را منجر میشود. بدین ترتیب موتورهای گیرلس علاوه بر کاهش انرژی میتوانند سریعاً تغییر سرعت دهند.
این موتورها با کاهش زمانِ حرکت بین دو توقف، مناسبترین گزینه برای آسانسورهایی هستند که نیاز به سرعت بالا یا مواجهه با ترافیک سنگین دارند. از رگلاتور تنظیمکننده در میدان استاتور این موتورها برای شتابگیری آرام استفاده میشود. وجود یک مقاومت متغیر و کاهش تدریجی آن باعث افزایش فرکانس دَوَران استاتور میشود. همین موضوع سبب میشود تا شتابگیری آرام آسانسور تبدیل به حرکتی سریع شود.
رسیدن به سرعت نهایی باعث ثابت ماندن فرکانس و دور موتور تا توقف کامل کابین میشود. همچنین در این سیستم برای توقف کابین از یک سری کلیدهای القایی مخصوص استفاده میشود.
در این موتورها ترمزها تنها در صورت توقف کامل کابین عمل میکنند. با حذف گیربکس اندازه این موتورها بسیار کوچکتر شده تا قابلیت نصب در موتورخانههای با فضای محدود ایجاد شود. حتی در مواقع نیاز میتوان موتورخانه را در این سیستم حذف و آسانسور را بصورت بدون موتورخانه (Machine Room Less) اصطلاحاً MRL طراحی و نصب کرد.